Wat is dierenleed?
Dierenleed kan worden onderscheiden in twee soorten: dierenmishandeling en dierenverwaarlozing. Dierenmishandeling betekent dat je zonder reden pijn of letsel bij een (wild) dier veroorzaakt of de gezondheid of welzijn van een dier benadeelt. Denk aan een dier werk laten doen waarvoor deze niet geschikt is (zoals het werken in een circus), het schoppen van een dier, een dier als trekkracht gebruiken (zoals het berijden van olifanten of kamelen) of een dier blootstellen aan een bijtende of explosieve stof.
Dierenverwaarlozing is het onthouden van de nodige zorg van een dier, zoals het niet geven van eten, drinken of zorgen voor fysiek of mentaal ongemak, angst of stress bij een dier. Dierenmishandeling en dierenverwaarlozing is verboden en dat verbod geldt niet alleen voor gehouden dieren of huisdieren, maar ook op wilde dieren.

Waar komt dierenmishandeling in het toerisme voor?
Helaas komt dierenleed overal in de wereld voor: in China, Thailand en in Afrika worden olifanten en tijgers vaak mishandeld in dierentuinen of uit het wild gehouden voor het plezier van toeristen. Maar dierenleed komt óók voor in Europese landen als Spanje, waar stieren worden ingezet om met elkaar te vechten als onderdeel van de cultuur. En vergis je niet; dierenmishandeling komt zelfs voor in Nederland en België. Sluit je ogen er niet voor en kijk voor meer informatie op de website van de Stichting World Animal Protection, waar je dierenleed kunt melden en acties kunt ondertekenen.

Welke organisaties zetten zich in voor dierenwelzijn in het toerisme?
Stichting World Animal Protection is één van de bekendste organisaties die zich wereldwijd inzet voor het welzijn van dieren. Zij komen in actie voor dieren die zijn getroffen door rampen, dieren in de intensieve veehouderij, wilde dieren in gevangenschap, zwerfhonden en werkdieren wereldwijd. In Nederland heeft World Animal Protection met name succes geboekt met haar ‘Stap van de olifant’-campagne, waarbij achttien Nederlandse reisorganisaties olifantenritten en -shows uit haar reisaanbod hebben geschrapt.
Stichting Dierenlot bekommert zich specifiek om het lot van dieren in Nederland. Doneer je aan deze stichting, dan ondersteun je met name lokale en regionale organisaties zoals opvangcentra, dierenasiels en dierenambulances. Stichting Dierennood biedt weer zoveel mogelijk hulp aan zwerfdieren in het buitenland en Stichting Spots bekommert zich om het lot van wilde katachtigen, zoals leeuwen, tijgers en cheetah’s.

Diervriendelijk toerisme: wat kun je zelf doen?
1. Maak geen selfie’s met wilde dieren
Het lijkt zo leuk, een selfie maken met die lieve tijger tijdens de vakantie. Maar achter deze onschuldig ogende foto’s van dieren in het wild gaat bruut leed schuil. Tijgerwelpjes worden op jonge leeftijd bij hun moeder weggerukt en brengen hun leven door als foto-accessoire in kleine hokken en aan een te korte ketting. Help mee en onderteken de actie hier.
View this post on InstagramTake me back!!! #tbt #thailand #changmai #tigers #selfie #tigerselfie
A post shared by Drock (@drock764) on
2. Betaal niet voor foto’s met wilde dieren
Vermijd niet alleen selfie’s met wilde dieren, betaal ook niet voor foto’s die een ander van jou met een wild dier maakt. Leuk hoor, die slang om je nek: maar bedenk dat diezelfde slang waarschijnlijk gedrogeerd is of ruw is ontdaan van zijn tanden, zodat hij zich gedraagt en niet meer gevaarlijk is voor toeristen.
3. Accepteer geen diereneleed als onderdeel van cultuur
Accepteer geen dierenleed als ‘onderdeel van de cultuur’, of als een eeuwenoude traditie. Voorbeelden zijn hanengevechten in Indonesië of stierengevechten in Spanje.
View this post on InstagramWhat you stumble across on the back street of Ubud #cockfight #gambling #ubud #bali
A post shared by Louise Alder (@louise_alder) on
4. Consumeer geen wilde dieren
Vermijd lokale gerechten of delicatessen gemaakt van wilde dieren, zeker dieren die beschermd worden. Drink daarom liever geen civet koffie (nep of niet nep), gemaakt van de uitwerpselen van een loewak, die vaak gevangen wordt gehouden in een te kleine kooi om deze koffie te produceren.
5. Support geen dieren in gevangenschap
Bezoek geen dierentuinen of dierenparken waarin wilde dieren gevangen worden gehouden. Doe daarom voor je bezoek onderzoek naar de dierentuin of het dierenpark; hebben ze een protection program waarin de wilde dieren worden verzorgd en weer vrij worden gelaten in het wild nadat ze weer op eigen benen kunnen staan? Dan weet je zeker dat er geen dierenleed aan te pas komt.
View this post on InstagramA post shared by Fairy 🇻 🇪 🇬 🇦 🇳 🐘🐰🐢 (@fairyanimals.vegan) on
6. Zwem niet met dolfijnen
Het lijkt een onschuldige activiteit, zwemmen met dolfijnen. Maar er gaat vaak veel dierenleed achter schuil. De dolfijnen worden als jonge, wilde dieren gevangen en leven vaak jarenlang in gevangenschap, wat leidt tot frustratie en eenzaamheid. Het trainen van dolfijnen is gericht op positieve bekrachtiging en beloning, maar ook op afstraffing: helemaal niet diervriendelijk, dus. Daarnaast worden de dolfijnen gedwongen contact te hebben met mensen en is het zwemmen met mensen voor een dolfijn zelf helemaal geen pretje.
Gelukkig bestaan er ook diervriendelijke opties om met dolfijnen te zwemmen. De beste manier is om de dieren in hun natuurlijke leefgebied op te zoeken, waar speciale excursies voor bestaan. Meer informatie over zwemmen met dolfijnen lees je hier.
View this post on Instagram🤞🏼🐬❤️ #dolphinswimming #playadelcarmen #holidays #puertoaventuras #amorenumerouno
A post shared by Michael Kempter (@michaelkempter) on
7. Maak geen ritje met een olifant
Nee, ook het maken van olifantenritjes in een olifantenpark is niet aan te raden, om dezelfde redenen als hierboven worden genoemd: de olifanten worden bewust uit het wild gehouden als pleziermiddel voor toeristen. Alleen al in Myanmar worden er jaarlijks zo’n honderd, vooral jonge, olifanten gevangen voor lucratieve handel. Nog steeds niet overtuigd? Bekijk dan het filmpje hieronder.
Gelukkig bestaan er ook olifantenopvangcentra die mishandelde olifanten juist beschermen en weer beter maken, voor ze worden teruggestuurd in het wild. Voorbeelden daarvan zijn het Elephant Nature Park in het noorden van Thailand en het olifantenpark vlakbij Ubud op Bali, waar de inkomsten worden gehaald uit eco-toerisme.
8. Koop geen souvenirs van wilde dieren
Neem tot slot niks van een wild dier mee naar huis. Denk aan alles van bont of iets dat gemaakt is van ivoor, tanden of hoorn. Doe in plaats daarvan inspiratie op in dit artikel: 13 bijzondere en originele souvenirs om mee naar huis te nemen!
Bekijk nog meer tips voor een diervriendelijke reis in deze Animal Friendly Holiday Guide van World Animal Protection.
View this post on InstagramA post shared by World Animal Protection NL (@worldanimalprotectionnl) on